فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 5، شماره 3، پاییز 91 ، شماره پی در پی 17

اطناب، شاخصۀ سبکی نظامی در مخزن الاسرار

صفحه (0 - 0)
احمد تمیم داری،حمیدپولادی
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده
اطناب در کنار ایجاز و مساوات، یکی از سه شیوۀ بیانی است که در علم معانی از آن سخن به میان آمده است. چنان که میدانیم این شیوه از بیان، خود دارای دو گونۀ هنری و ممل میباشد. اطناب هنری برخلاف اطناب ممل (که از ارزش اثر ادبی میکاهد)در واقع از مهمترین و مؤثرترین شگردهای سخن پردازی است که شاعران از رهگذر آن به آثار خویش جلوه ای ادبی و شاعرانه می بخشند.یکی از آثاری که هر دو گونۀ اطناب کم و بیش در آن کاربرد دارد، مخزن الاسرار حکیم نظامی گنجوی است. البته با توجه به بررسیهای انجام شده باید گفت؛ اگرچه در این منظومه از اطناب ممل-که بیشتر در حوزۀ معنایی و تکرار موضوعات به چشم میخورد- نیز میتوان نشانی جست؛ اما قدر مسلم اطناب هنری-که بیشتر با شگردهایی همچون:تمثیل،تکرار و توصیف همراه است- از بسامد و کاربرد بیشتری برخوردار میباشد.لذا ما در این مقاله با بررسی این منظومه از این دیدگاه، سعی بر آن داریم تا به تحلیل یکی از برجسته ترین شاخصه های سبکی نظامی بپردازیم تا میزان قدرت و خلاقیت این شاعر بزرگ ادب فارسی را در این عرصه وانماییم.

کلمات کلیدی
اطناب , شاخصۀ سبکی , نظامی گنجوی