%0 Journal Article %T بررسی و تحلیل بُنمایه های تعلیمی (اخلاقی، اجتماعی و آئینی) در غزل منزوی %J ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی %I بهار ادب %Z 3060-5660 %A طاهره حسینی مکارم %A امیرحسین مدنی %A فاطمه سادات طاهری %D 2025 %\ 1403/11/19 %N 111 %V 18 %P 45-68 %K شعر تعلیمی %K غزل معاصر %K منزوی %K بن‌مایه های اخلاقی %K اجتماعی و آئینی. %X زمینه و هدف: ادب فارسی، هیچگاه از نوع شعر تعلیمی تهی نبوده است؛ به گونه ای که ادب تعلیمی یکی از گسترده ترین انواع ادب فارسی را تشکیل داده است و هدف سراینده آن، تبیین مسائل اخلاقی، اجتماعی، اندیشه های مذهبی، حِکَمی و مضامین پند‌گونه است. در میان شاعران معاصر، شعر تعلیمیِ منزوی، صبغه ای دیگرسان دارد و از دیگر آفرینشگران ادبی شاخصتر است. در این مقاله، سعی بر آن است که جلوه های ادبیات تعلیمی (اخلاقی، اجتماعی و آئینی) در غزل منزوی بررسی شود. روش مطالعه: نگارندگان در این پژوهش کوشیده اند با روش توصیفی- تحلیلی، عمده ترین بن مایه های تعلیمی غزلهای منزوی را تبیین کرده، به واکاوی بخشی از اندیشه های تعلیمی که برخاسته از مقتضیات زمانی و شرایط اجتماعی و سیاسی شاعر موردنظر است، بپردازند. یافته ها: بنمایه های تعلیمی غزلهای منزوی، عمدتاً دربردارنده نکات اخلاقی‌ای چون: اغتنام فرصت، دستگیری از خلق، مرگ‌اندیشی و عبرتگیری از این پیچیده ترین معمّای هستی، اهمیّت محبّت و دوستی، بی‌اعتباری دنیا، اعتقاد به رضا و تسلیم و پند و اندرز است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که منزوی در غزلیات خویش، علاوه بر مؤلّفه های اخلاقی، با گره زدنِ منِ شخصی خویش با منِ اجتماعی- سیاسی، تصویری از اوضاع جامعه ایرانی با محوریت آزادی، حبّ وطن، استبدادستیزی و پاسداشتِ حقوق و حرمت زنان منعکس کرده است. بعلاوه، بنمایه های آئینی و مذهبی با بیشترین بسامد و با تأکید بر تعالیم و رشادتهای امامان شیعه بویژه امام علی (ع) و امام حسین (ع)، در غزل او جایگاه ویژه و شایسته ای دارد. این همه نشان میدهد که شاعر مذکور، آشنایی عمیق و استواری با فرهنگِ چندصداییِ اسلامی- ایرانی داشته است. %U https://bahareadab.com/article_id/1837