%0 Journal Article
%T تحلیل جامعه شناسانه و نشانه شناسانه بازنمایی زنان در چهار رمان پرشمارگان دهه نخست پس از جنگ ایران و عراق؛ با تمرکز بر مؤلفه های خرافه، دین و ملیگرایی
%J  ماهنامه علمی سبک شناسی و تحلیلی متون نظم و نثر فارسی 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A نرگس کاظمی‌زاده
%D 2025
%\ 1403/11/20
%N 111
%V 18
%P 313-331
%K بازنمایی زنان
%K  نشانه شناسی فرهنگی
%K  خرافه باوری
%K  دین‌باوری
%K  ملیگرایی
%K  رمان پرشمارگان
%K  تحلیل محتوا
%X زمینه و هدف: پژوهش حاضر با رویکردی
جامعه شناسانه و نشانه شناسانه به تحلیل بازنمایی زنان در چهار رمان پرشمارگان
فارسی در دهه نخست پس از پایان جنگ ایران و عراق (۱۳۶۷–۱۳۷۶) میپردازد. در این آثار، سه مؤلفه فرهنگی خرافه، دین و ملیگرایی
بطور برجسته در توصیف شخصیتهای زن حضور دارند و گفتمان مردسالار مسلط را بازتولید
میکنند.

روش پژوهش: این مطالعه با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفی و بر پایه نظریه های
نشانه شناسی اجتماعی، جامعه شناسی ادبی و نقد فمینیستی انجام شده است. داده ها از
چهار رمان پرشمارگان فارسی (بامداد خمار، گلاب خانم، گلی در شوره زار و بازگشت به
خوشبختی) استخراج و در سطوح زبانی، تصویری و گفتمانی تحلیل شده اند.

یافته ها: یافته ها نشان میدهند که متون مورد بررسی با بهره گیری از عناصر
فرهنگی متنوعی چون آیینهای مذهبی، سنتهای ملی و باورهای عامیانه، به ساخت و تقویت
الگوهای خاصی از هویت زنانه پرداخته اند. این عناصر اغلب در راستای تثبیت نقشهای
جنسیتی سنتی، تقویت پدرسالاری و مشروعیت‌بخشی به نظم فرهنگی غالب عمل کرده اند.

نتیجه گیری: رمانهای پرشمارگان دهه نخست پس از جنگ ایران و عراق، به جای بازتاب
تحول اجتماعی یا نقد نظم فرهنگی، بیشتر در خدمت بازتولید گفتمانهای سنتی و تأیید
ساختارهای موجود قبلی قرار گرفته اند. این مقاله نشان میدهد چگونه متون ادبی عامه پسند
میتوانند به عنوان ابزارهایی برای تثبیت هنجارهای اجتماعی، جنسیتی و فرهنگی تبدیل
شوند.
%U https://bahareadab.com/article_id/1849