%0 Journal Article
%T بررسی تطبیقی توصیف انواع سنگها در نخبه الدهر دمشقی و عجایب‌نامه همدانی با دو کتاب جواهر‌‌شناسی (تنسوخنامه و عرایس‌الجواهر)
%J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A Parvin Abyazi Esfahlan
%A Ahmad Mohammadi
%D 2025
%\ 2024/12/02
%N 110
%V 18
%P 41-67
%K Nakhb-e-Dahr-e-Damasci
%K  Hamadani Ajaib-nameh
%K  Ilkhani's Tansukh-nameh
%K  Arays-al-Jawahir Abdullah Kashani
%K  Comparative Study
%X زمینه
و هدف: در
مقاله حاضر به بررسی تطبیقی انواع سنگها در دو اثر (نخبه الدهر) دمشقی و (عجایب‌نامه)
همدانی با دو کتاب در زمینه جواهرشناسی با عناوین (تنسوخنامه ایلخانی) از خواجه
نصیرالدین‌طوسی و (عرایس‌الجواهر) از ابوالقاسم عبدالله کاشانی پرداخته شده است.هدف
از توجه به این موضوع، بیان اشتراکات محتوائی کتابهای مذکور در‌خصوص کیفیت و خاصیت
و عجایب مربوط به کانیها و احجار کریمه است.همچنین موارد مورد اختلاف مولفان کتب
مذکور در این زمینه نیز مورد توجه نویسندگان این مقاله واقع شده است.

روشها: پژوهش حاضر،
مطالعه ای نظری‌است که به شیوه کتابخانه ای و به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است.محدوده
و جامعه مورد مطالعه نیز کتب چهارگانه مذکور در عنوان مقاله است.

یافته ها:
در
خصوص سنگها و کانیها و خواص و عجایب مربوط به آنها کتابهای بسیار زیادی در طول
سالیان به رشته تحریر درآمده است که بخش اعظم آنها مربوط به قرون اسلامی‌است.هر
چهار کتاب بررسی شده در این مقاله از آثار قابل
توجهی هستند که بخشی از مطالب آنها به بحث درباره خواص احجار و انواع اقسام
آنها و باورهای عامیانه مرتبط با آنها اختصاص دارد.

نتایج: نتایج پژوهش
حاکی از آن‌است که خواص فراوانی با تفصیل زیاد به سنگهای متعدد مذکور در این چهار
اثر نسبت داده شده است که بعضا با چاشنی اغراق و تخیل همراه است.از نظر ساختار
ظاهری، روش دمشقی در توصیف انواع سنگها –علیرغم تعقید
و دشواری زبان-به روش کتب جواهرشناسی نزدیکتر‌است.همچنین در عجایب‌نامه همدانی،
ضمن توصیفات معمول درباره سنگها به نگینها و شرایط و خاصیت جادویی آنها نیز اشاره
شده است.
%U https://bahareadab.com/article_id/1822