%0 Journal Article %T معرفی فانی کشمیری و آثار او %J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) %I بهار ادب %Z 3060-5660 %A Sepideh Sadat Najm %A Alireza Salehi %A Farideh Mohseni Hanjani %D 2025 %\ 2025/01/19 %N 110 %V 18 %P 241-262 %K Fani Kashmiri %K Works %K Hakim Nizami %K Khamse Sarai %X زمینه و هدف: شناخت شعرای که به زبان پارسی شعر گفته اند و بر گنجینه های فرهنگ و ادب ایران افزوده اند در پژوهشهای ادبی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. فانی کشمیری عارف و ادیب صاحب نام خطه کشمیر قرن یازده، در زمره نام‌آورترین شاعرانی که به تأثی از حکیم نظامی اقدام به خمسه سرایی نموده است.در این پژوهش، ضمن‌ بررسی ابعاد مختلف زندگی فانی کشمیری به معرفی آثار این شاعر و نویسنده بزرگ پرداخته خواهد شد و برخی تعارضات در نوشته های او مورد تحلیل قرار خواهد گرفت. روشها: شیوه بررسی در این جستار، تحلیلی توصیفی بوده؛ بر این اساس با استفاده از منابع کتابخانه ای و یادداشت‌برداری از این منابع اهداف مورد نظر تامین گردیده است. یافته ها: فانی شاعری عارف وعالمی صاحب‌نام، زبانزد به حسن خلق و سجیۀ رضیۀ در دیار کشمیر است. آثار متعددی به نظم و نثر دارد. از لحاظ نسبی به شیخ یعقوب صرفی میرسد. با تربیت شاگردانی ممتاز _غنی ، سلیم و اصلح کشمیری_درکشمیر به رتبتی ممتاز دست یافته است. از اعیان کشمیر است که مقام صدرات در دربار شاهجهان، مجالست با شاهزاده داراشکوه، مصاحبت والی بلخ، همنشینی بزرگان و صاحب منصبان کشمیر را در کارنامه خود دارد. و در مقام تصوف، خرقۀ خلافت از مولانا شیخ محب الله اله آبادی پوشیده وعلاقه مند به شعر و فلسفه است. انتساب "دبستان المذاهب" به فانی به اسناد و مدارک بی‌پایه و مغرضانه برمیگردد و تنها باورها و دریافتهای تعدادی از افراد بی‌دانش بوده است. نتیجه گیری: فانی کشمیری شاعری فاضل و عارف، دارای جایگاه ویژۀ علمی و عرفانی در کشمیر است و در ایران تقریباً ناشناخته است. جایگاه رفیع او در کشمیر به استناد تذکره ها علاوه بر آثارش، به شاگردان نام‌آوری که در محضر او تلمّذ کرده و از فضل و دانش فانی بهره مند شدند نیز برمیگردد.آثار وی مبیّن طبع و قریحۀ سرشار وی است؛ که علاوه بر زبانی پخته، آراستگی و پیراستگی در اندیشه و کلامش، آشکار است، و از ذخایر خاص ّ زبان شعر در آفرینش ترکیبات و تعبیرهای جدید بهره برده و واژه گزینی و ترکیب‌سازی از خصوصیات ویژه کلام اوست. در نثر نیز انتساب "دبستان المذاهب" به فانی و رد آن، مورد بررسی قرار گرفت. %U https://bahareadab.com/article_id/1831