%0 Journal Article
%T بررسی نظریه نقش ترغیبی زبان در اشعار پروین اعتصامی
%J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A Fatemeh Moradi
%D 2025
%\ 2025/01/26
%N 111
%V 18
%P 89-112
%K Structuralism
%K  Jakobson’s theory
%K  persuasive role
%K  educational literature
%K  Parvin Etesami
%X زمینه و هدف : یکی از نظریه پردازان برجسته ساختارگرایی
«رومن یاکوبسون » است ، نظریه الگوی ارتباط کلامی
وی بر این اساس است که هرگونه ارتباطی میان گوینده ومخاطبش بر
شش عامل : فرستنده ، گیرنده ، مجرای ارتباطی ، تماس ، رمز وموضوع استوار است. یکی
از نقشهای ارتباطی در این شش نقش، «نقش ترغیبی زبان » میباشد که در آن جهتگیری
پیام به سوی مخاطب است و راوی تلاش میکند تا با بکارگیری جملات امر و نهی ، شبه
جمله ها و مناداها ،با مخاطبش ارتباط برقرار کند.در دیوان پروین اعتصامی ،شاعر با
بهره گیری از جملات فراوان امرو نهی ومناداقراردادن مخاطب ،به ترغیب وی پرداخته
،تا ازطریق ابزار زبانی ونقش ترغیبی زبان، پیام خویش را به او برساند. شاعر از این
شیوه در انواع جملات ناگذرا وگذرای دو وسه وچهار جزیی استفاده نموده ودر بیان
مفاهیمی با درونمایه های دینی عرفانی ، فرهنگی ،
سیاسی- اجتماعی از این شیوه بهره جسته است ؛ که بیانگر آن است که در دیوان اشعار
پروین اعتصامی کاربرد شیوه ترغیبی در ارتباط با مخاطب کارایی فراوانی داراست.

روش پژوهش: روش پژوهش در این جستار، توصیفی- تحلیلی برمبنای مطالعات کتابخانه
ای و نوشتارهای در پیوند با نظریه ساختار
گرایی رومن یاکوبسون و نقشهای ازتباطی زبان و به ویژه نقش ترغیبی زبان
میباشد.جامعه آماری پژوهش ، دیوان پروین
اعتصامی است.

یافته های پژوهش : یافته ها حاکی از آن است که پروین اعتصامی از
نقش ترغیبی زبان که یکی از نقشهای ارتباطی در نظریه ساختارگرایی میباشد ، برای
تاثیرگذاری بیشتر بر مخاطب استفاده نموده است.

نتیجه گیری: شاعردر نوع ادب تعلیمی ، با
بکارگیری روشهای مختلف نقشهای ترغیبی زبان ، از جمله جملات امر و نهی و منادا
قراردادن مخاطب ،بر اثر کلام خویش افزوده است و مخاطب را به پذیرش پیام اشعار خویش
ترغیب نموده است. وی، از نقشهای ترغیبی زبان در
بیشترمفاهیم و درونمایه ها مانند : عرفانی- دینی و فرهنگی و سیاسی -
اجتماعی بهره
جسته و رویکرد وی در ارتباط با مخاطبش بیشتر بر نظریه ترغیبی زبان استوار بوده
است.
%U https://bahareadab.com/article_id/1839