%0 Journal Article
%T بررسی اپیکوریسم در خمسۀ امیرخسرو دهلوی
%J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A Esmaeil Sahraei Harris
%A Narges Asghari-Gwar
%A Ramin Sadeghi Nezhad
%D 2025
%\ 2025/02/21
%N 111
%V 18
%P 267-285
%K Epicureanism
%K  Amir Khusrow
%K  hedonism
%K  joy.
%X زمینه و هدف: اپیکوریسم، میراث فلسفه اپیکور فیلسوف یونانی است که بر لذتجویی
انسان در جهان تأکید دارد، در ادبیات فارسی نیز به ویژه شعر غنایی، محتوای خوشباشی
و لذتگرایی تکرار شده که میتوان با مؤلفه های اپیکوری تحلیل کرد، در این مقاله با
هدف بررسی تفکرات اپیکوری امیرخسرو دهلوی، خمسۀ وی که با تقلید از نظامی گنجوی
سروده، تحلیل شده است. 

روش: گردآوری اطلاعات پژوهش با مطالعه کتابخانه ای است و نگارش مقاله به
روش توصیفی تحلیلی میباشد. جامعه آماری تحقیق، خمسه امیرخسرودهلوی است. 

یافته ها: لذتگرایی یکی از اصلیترین موضوعات شعری در خمسۀ دهلوی است، مهمترین
مؤلفه های اپیکوری در شاد بودن، اغتنام فرصت، استفاده از نعمتهای جهان، لذت
غذاخوردن، باده نوشی، برگزاری مجلس بزم، شنیدن موسیقی، عشق و داشتن همنشین خوب است
که در خمسۀ او دیده میشود. در توصیفاتی که از انواع خوشباشی دارد، از نظامی تأثیرپذیرفته
است، اغتنام فرصت و استفاده از نعمتهای جهان را به دلیل فانی بودن انسان تأکید
کرده و با نکوهش ثروت اندوزی، توصیه به در لحظه زیستن و شاد بودن کرده است. با
توصیفهای متعدد از خوشباشی و باده نوشی شخصیتهای داستانی در مجالس بزم، خود وی
نگرشی عرفانی به باده دارد، ساقی نامه و مغنی نامه به شیوۀ نظامی سروده است و
مطابق با عقاید اپیکور در جستجوی لذتی درونی و ذهنی است و زندگی با قناعت و دوری
از زیاده خواهی را توصیه کرده است. 

نتیجه گیری : مظاهر اپیکوریسم از جمله لذت شادی، خوردن و
آشامیدن، دوستی و داشتن همنشین خوب و زندگی باقناعت که آرامش درونی را ایجاد
میکند، در خمسۀ امیرخسرو دهلوی همسو با عقاید اپیکور میباشد، در بهره بردن از
لذتهای جهانی، لذت روحانی و ذهنی در اندیشه او دیده میشود و در این لذتگرایی از
نظامی تأثیر گرفته است.
%U https://bahareadab.com/article_id/1847