%0 Journal Article
%T معرّفی دو نسخه خطّی منظومۀ فتحنامۀ حسام الملک سرودۀ میرزا احمد الهامی کرمانشاهی(1264ـ 1325 هـ .ق)
%J Journal of the stylistic of Persian poem and prose (JSPPP) 
%I بهار ادب
%Z 3060-5660
%A Ahmad Ghaderi
%A Mehri Pakzad
%A Shahbaz Mohseni
%D 2025
%\ 2025/02/22
%N 111
%V 18
%P 287-312
%K Manuscript
%K  Ahmad Elhami Kermanshahi
%K  Fatehnameh
%K  stylistic analysis
%K  style of the return period.
%X زمینه و هدف: منظومۀ فتحنامۀ حسام الملک سرودۀ میرزا احمد
الهامی کرمانشاهی (1264ـ 1325 هـ .ق) یکی از مواریث خطّی فرهنگ و ادب ایران است که
تاکنون گمنام مانده و تصحیح شایسته ای روی آن صورت نگرفته است. محتوای این منظومه
منطبق با دفتر گزارش روزانۀ حسام الملک حاکم کرمانشاه در دورۀ ناصرالدین شاه قاجار
پیش از مشروطه است. فتحنامه بر اساس دو نسخۀ معتبر محفوظ در آرشیو نسخۀ خطی مجلس
شورای اسلامی به شمارۀ 2535 و کتابخانۀ مجلس سنا به شماره 1170معرّفی میگردد تا
گوهری از گنجینه های خاک‌خوردۀ زبان و ادبیات فارسی، شناسایی و بررسی گردد.

روش مطالعه: در
نگارش این مقاله از روش کتابخانه ای و شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است. نسخۀ
مورد استفاده در این پژوهش به شیوۀ تصحیح بر مبنای نسخۀ اساس و التقاطی با استفاده
از بینش عالمانه و آراء مستدل اجتهادی با دقت و احتیاط و رعایت شرط امانتداری
براساس دو نسخۀ موجود در مرکز نسخ خطی کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی مورد تصحیح قرار
گرفته است.

یافته های تحقیق: با
بررسی منظومۀ فتحنامه الهامی کرمانشاهی میتوان به در مورد مؤلفه ها و شاخصه های
شعری سبک او گفت وی از شاعران دورۀ بازگشت و متمایل به سبک خراسانی و در این
منظومۀ حماسی، پیرو و مقلّد سبک فردوسی است. این منظومۀ 2500 بیتی در قالب مثنوی، در بحر متقارب شرح وقایع سرکوبی
«هماوند»ها یا همان «احمدوند چلبی» توسّط حسام‌الملک است. در صنایع بدیعی ـ لفظی و
معنوی ـ معتدل و در سطح فکری حب دینی در مقدّمه نسبت به اهل بیت و ائمه و نیز مدح
حکّام و سلطان وقت و همسویی با اهداف حاکمه محور اساسی است.

نتیجه پژوهش: اهمّیّت این منظومه جدا از جنبۀ ادبی و پیروی
شاعر از سبک شاهنامه، به عنوان یک منبع تاریخی از دوره قاجار و بازگویی یک رویداد
محلّی، میتواند مرجع مهمّی در تدوین تاریخ محلّی یکی از ایلات بزرگ کرمانشاه محسوب
شود.
%U https://bahareadab.com/article_id/1848